Het project RefugeeHomeNL heeft mooie resultaten opgeleverd en laten zien dat het spontane hulpaanbod uit de samenleving met ondersteuning vanuit samenwerkende ngo’s tot duurzame en veilige opvang heeft geleid. De ervaringen die met RefugeeHomeNL zijn opgedaan, worden vertaald in een aanpak die bij een volgende humanitaire crisis snel en soepel kan worden ingevoerd. Daarnaast zal deze website nog enige tijd actief zijn om informatie en kennis te delen met iedereen die Particuliere Opvang biedt of dit overweegt.

De vier partijen en het ministerie hebben in onderling overleg besloten om geen nieuwe subsidieaanvraag voor het jaar 2024 te doen. De belangrijkste reden om te stoppen zijn de sterk teruglopende vraag van gasten en beschikbare gastgezinnen. Bovendien blijkt dat de voorkeur voor een woonplaats van de ontheemde (Randstad en grotere steden) en het aanbod aan beschikbare gastgezinnen steeds moeilijker te matchen is. Het samenwonen via RefugeeHomeNL wordt in principe aangegaan voor een periode van 3 maanden. In een deel van de gevallen besluiten gast en gastgezin het samenwonen in goed overleg voort te zetten. Het samenwonen verloopt doorgaans in goede harmonie. De behoefte aan begeleiding en ondersteuning van deze langdurige samenwoners is daarom gering. Ook is er sprake van een natuurlijke afloop van het aantal samenwoningen. Oekraïense ontheemden keren in sommige gevallen terug naar Oekraïne of blijken in staat om op eigen kracht zelfstandige woonruimte te vinden.

In totaal hebben 3.458 vluchtelingen uit Oekraïne in 1.726 Nederlandse gastgezinnen via RefugeeHomeNL een tijdelijk thuis gevonden.

De vier partijen binnen RefugeeHomeNL waren ieder verantwoordelijk voor een deel van de uitvoering en samen voor het geheel:

• Takecarebnb – beheerde de aanmeldingen, voerde screeningsgesprekken met gastgezinnen en maakte de eerste koppeling tussen vraag en aanbod
• Rode Kruis – de Verbinders van het Rode Kruis brengen gast en gastgezinnen in contact en zorgen voor de wederzijdse kennismaking, voerden intakegesprekken met gasten. Daarnaast zijn de projectleiding en zaken als communicatie belegd bij het Rode Kruis
• Leger des Heils – De Gasthuishouden-Ondersteuners zijn vrijwilligers van het Leger des Heils en begeleidden gastgezin en gast tijdens de samenwoonperiode
• VluchtelingenWerk Nederland – Een vrijwilliger van VluchtelingenWerk zocht contact met de gast tijdens het samenwonen en bood daarnaast een breed aanbod aan advies en informatie, via RefugeeHelp en de contactlijnen

Kort na de Russische inval in Oekraïne kwam een grote vluchtelingenstroom op gang. Vele tienduizenden Oekraïners vluchtten naar Nederland. Er ontstond tegelijkertijd een groot spontaan hulpaanbod vanuit onze samenleving om deze mensen (tijdelijk) onderdak te bieden. In maart 2022 zijn de initiatieven van de vier partijen op voorspraak van het ministerie gebundeld onder de naam RefugeeHomeNL. Na enkele maanden van voorbereiden en proefdraaien, is het project vanaf juni 2022 in heel Nederland uitgerold.

Helaas kunnen wij geen ondersteuning bieden in het vinden van zelfstandige woonruimte voor je gast. Huisvesting en opvang buiten ons project om is een verantwoordelijkheid van gast zelf. Neem voor hulp en advies contact op met de gemeente.

RefugeeHomeNL is een consortium (samenwerkingsverband) tussen vier partijen dat is opgericht op initiatief van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Het Nederlandse Rode Kruis, het Leger des Heils, Vluchtelingenwerk en Stichting Takecarebnb bundelen hun krachten in RefugeeHomeNL met als doel een veilige, duurzame en humane vorm van particuliere opvang aan Oekraïense ontheemden te coördineren en te faciliteren. Wij brengen de vraag van vluchtelingen uit Oekraïne samen met het spontane hulpaanbod van Nederlandse gastgezinnen en bieden zowel gast als gastgezin support om het verblijf prettig en veilig te laten verlopen. In maart 2022 is het consortium gestart. Het project RefugeeHomeNL is op 31 december 2023 gestopt.

We horen regelmatig van gastgezinnen terug dat ze het lastig vinden om de periode van samenwonen te beëindigen. Er is (nog) weinig perspectief voor de Oekraïense ontheemden en veel is nog onzeker. Soms wordt daarom het samenwonen doorgezet, terwijl daar maar weinig animo voor is. Een particuliere opvangplek is altijd een tijdelijke oplossing. Daarnaast behoudt je gast het recht op opvang. Niemand komt dus op straat te staan. Het tegen je zin in opvang blijven bieden, is een slecht idee. We drukken je daarom op het hart om dit niet te doen. Zoek contact met je gemeente om de oplossingen te bespreken.

Uiteraard, kan en mag dit als gast en gastgezin dit zien zitten! Tot 4 maart 2025 is de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van kracht en houden vluchtelingen uit Oekraïne recht op opvang, werk, onderwijs en medische zorg in alle EU-lidstaten.

Van elke gast verwachten we in ieder geval dat hij of zij zich als goede gast gedraagt. Dat zij in samenspraak met hun gastgezin tot leefregels en afspraken komen en zich daaraan houden. Het is daarom prettig om regels en afspraken op papier te zetten met elkaar en daar regelmatig met elkaar in gesprek te gaan. Komen jullie er samen niet uit? Heb je het idee dat er misbruik wordt gemaakt van je gastvrijheid? Spelen er zaken waar je zorgen over hebt? Neem dan contact op met je gemeente of de Rode Kruis WhatsApp Hulplijn.